| بررسی نقش سلنیوم و کاربرد آن در آبزی‌پروری |
| کد مقاله : 1149-5THISC-FULL |
| نویسندگان |
|
فرزاد صالحی *1، هارون اکبری2 1عضو هیات علمی دانشگاه خلیج فارس-بوشهر
دانشکده علوم ونانوفناوری و زیستی گروه شیلات 2دانشجوی دکتری دانشگاه خلیج فارس |
| چکیده مقاله |
| سلنیوم یکی از عناصر کمیاب اما حیاتی در تغذیه و فیزیولوژی آبزیان به شمار می‌رود که حضور آن برای حفظ تعادل متابولیکی، رشد، ایمنی و تولیدمثل ضروری است. این عنصر از طریق مشارکت در ساختار سلنوپروتئین‌ها، در فرآیندهای آنتی‌اکسیدانی و تنظیم واکنش‌های اکسید و احیاء نقش محوری دارد. مطالعات متعدد نشان داده‌اند که استفاده از منابع مختلف سلنیوم، به‌ویژه شکل‌های آلی و نانویی آن، سبب بهبود کارایی تغذیه‌ای، ارتقای سلامت کبد، افزایش پاسخ ایمنی و کاهش استرس اکسیداتیو در آبزیان می‌شود. از سوی دیگر، کمبود این عنصر موجب بروز ناهنجاری‌های متابولیکی، ضعف عضلانی، کاهش بقاء و حساسیت بیشتر به بیماری‌ها می‌گردد، در حالی که مصرف بیش از حد آن می‌تواند اثرات سمی و آسیب‌های بافتی ایجاد کند. به‌کارگیری سلنیوم در مقادیر بهینه، ضمن افزایش توان آنتی‌اکسیدانی، موجب ارتقای کیفیت اسپرم و تخمک، بهبود نرخ باروری و تقویت رشد لاروها در گونه‌های مختلف آبزی می‌شود. همچنین، ترکیب سلنیوم با ویتامین‌های آنتی‌اکسیدانی نظیر E و C آثار هم‌افزایی قابل‌توجهی در ارتقای سلامت و مقاومت در برابر عوامل بیماری‌زا دارد. در مجموع، سلنیوم به‌عنوان یک عنصر کلیدی در تغذیه نوین آبزیان، می‌تواند نقشی مؤثر در بهبود بهره‌وری، سلامت زیستی و پایداری زیست‌محیطی در سامانه‌های پرورشی ایفا نماید. |
| کلیدواژه ها |
| آبزیان، تولیدمثل، سلنیوم، ریزمغذی، مسمومیت |
| وضعیت: پذیرفته شده |