تعاملات سینرژیسم و آنتاگونیسم ترکیبات فنلی در مهار باکتری‌های بیوفیلم دریایی
کد مقاله : 1067-5THISC-FULL
نویسندگان
فاطمه صداقت *1، مرتضی یوسف زادی2، مهرداد زمان پور1
1سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، شیراز، ایران
2گروه زیست‌شناسی، دانشکده‌ی علوم پایه، دانشگاه قم، قم، ایران
چکیده مقاله
در محیط‌ دریا، بیوفیلم‌های میکروبی‌ تشکیل شده روی سطوح غوطه‌ور، منجر به فولینگ ارگانیسم‌های بزرگ‌تر می‌شود؛ که این امر مشکلات اقتصادی و زیست‌محیطی فراوانی برای صنایع دریایی به‌همراه دارد. با توجه به اثرات زیان‌آور آنتی‌فولینگ‌های شیمیایی، توسعه‌ی راهکارهای ضد‌میکروبی و ضد‌بیوفیلمی سازگار با محیط زیست می‌تواند گامی مهم جهت کنترل فولینگ باشد. در این پژوهش، ایزوله‌های تشکیل‌دهنده‌ی بیوفیلم از پنل‌های غوطه‌ور (فایبرگلاس، شیشه و پی. وی. سی) در آب‌های خلیج فارس جداسازی و پس از غربال‌گری اولیه با استفاده از توالی 16S rRNA شناسایی شدند. در ادامه، اثر متقابل ترکیبات فنولی کارواکرول، تیمول و اوژنول با تکنیک رقیق‌سازی چکربورد در مقابل پنج ایزوله‌ی منتخب (KM1، KM5، PH18، PH1 و KH9) سنجش شد. نتایج حاصل از توالی‌یابی نشان داد که پنج ایزوله‌ متعلق به رده‌ی γ-proteobacteria (جنس‌های Vibrio، Kangiella و Psudoaltromonas) می‌باشند. ارزیابی فعالیت ضدباکتری ترکیبات با استفاده از روش تعیین حداقل غلظت بازدارندگی (MIC) و حداقل غلظت کشندگی (MBC) نشان داد که در تمام ایزوله‌های مورد بررسی بیش‌ترین حساسیت در مقابل تیمول و کم‌ترین حساسیت در مقابل اوژنول می‌باشد. همچنین، اثر متقابل کارواکرول و تیمول در ترکیب با اوژنول نشان داد که بر اساس شاخص FIC، ترکیب کارواکرول و تیمول با اوژنول فاقد هرگونه اثر سینرژیسم یا آنتاگونیسم قابل‌توجه در برابر باکتری‌های مورد مطالعه است. یافته‌های این پژوهش مؤید پتانسیل بالای ترکیبات فنولی، به‌ویژه تیمول، در مهار باکتری‌های دریایی تشکیل‌دهنده‌ی بیوفیلم است، اگرچه عدم بروز سینرژیسم در ترکیبات مورد بررسی، لزوم مطالعه بر روی فرمولاسیون‌ها یا ترکیبات جایگزین را برای دستیابی به کارایی بهینه نشان می‌دهد.
کلیدواژه ها
باکتری‌های دریایی، سینرژیسم، آنتاگونیسم، تیمول، کارواکرول، اوژنول
وضعیت: پذیرفته شده